Opublikowano: 30 marca, 2019 Opublikowano przez: Oskar Krupa Comments: 0

Angielski angielskiemu nierówny?

XX wiek był zdecydowanie okresem panowania języka angielskiego, wchodząc w wiek XXI. mamy zapowiedź zdecydowanie podobną, szykuje się nawet jeszcze mocniejszy nacisk na wykorzystywanie angielskiego. Czy jednak ten angielski, który znamy i którego tak mocno się uczymy wystarczy nam w Anglii do porozumiewania się z jego natywnymi użytkownikami? A może zaskoczą nas jakieś różnice dialektyczne? Czy decydując się na karierę tłumacza musimy wziąć pod uwagę, iż przyswojenie sobie jakiegoś dialektu angielskiego jest konieczne? Na te i inne pytania znajdziecie od powiedź w artykule.

Język angielski, który znamy jest oficjalną, literacką wersją języka angielskiego, tzw. SE (Standard English). Rzeczywisty angielski, wewnętrznie jest dużo bardziej zróżnicowany, niż mogłoby nam się wydawać. Przede wszystkim język ten jest bardzo mocno zróżnicowany geograficznie. W wielu częściach świata, na które wpływ miało Imperium Brytyjskie, wytworzyły się bardzo specyficzne dialekty angielskie, różniące się między sobą w pewnym stopniu gramatyką, fonetyką, a przede wszystkim słownictwem. Na tym jednak nie koniec, gdyż także w obrębie samej Anglii, mamy kilka odmian i dialektów językowych.

Czy to jak powstawał angielski ma wpływ na jego obecny kształt i istnienie dialektów?

Język angielski jest zaliczany do grupy języków indoeuropejskich, germańskich. Wywodzi się z grupy anglo- fryzyjskiej, ale na jego ukształtowanie się miało cały czas wpływ oddziaływanie innych języków. Duży wpływ miał język starofrancuski, którego użycie wiązało się z najazdem Normanów z XI w. Istotną rolę odegrały także języki skandynawskie. Różnorodne wpływy sprawiły, iż angielski stał się do pewnego stopnia, językiem mieszanym.

Współczesne dialekty angielskie

Wbrew pozorom także język angielski funkcjonujący tylko w Wielkiej Brytanii jest dość mocno zróżnicowany wewnętrznie, według źródeł istnieje 12 regionów, w których funkcjonuje osobny dialekt. Niektórzy zwracają także uwagę na fakt, że to nie wszystko, a liczba pomniejszych, marginalizowanych dialektów waha się w okolicach 50.

Najpopularniejsze dialekty angielskie wiążą się głównie z dużymi miastami. To duże metropolie, jako skupiska ludzi z różnych krajów i kultur są miejscami, w których dochodzi do mieszania się języków i zachodzenia różnego typu naleciałości.

Dialekty angielskie związane z aglomeracjami miejskimi:

Cockney

  • dialekt londyński;

  • historycznie używany był przez najniższe warstwy społeczne;

  • dziś jest mocno rozpowszechniona wśród wszystkich warstw mieszkańców Londynu;

  • różnice pojawiają się i w gramatyce, i w wymowie;

  • charakterystyczne jest połykanie litery h w wymowie, np. zamiast half, usłyszymy alf;

  • dialekt ten także sam w sobie, jest zróżnicowany na inne odmiany, np. cokney rhyme slang.

Scouse

  • dialekt charakterystyczny dla mieszkańców miasta Liverpool, ale można go spotkać na obszarze całego hrabstwa Merseyside;

  • związany głównie z migracjami robotników irlandzkich;

  • potocznie określany, jako język ludzi niewykształconych;

  • scouser to określenie mieszkańca Liverpoolu;

  • nazwa pochodzi od potrawy będącej nigdy podstawą wyżywienia najuboższych warstw miasta.

Blockney

  • jest jednym z nowszych dialektów, który wykształcił się wraz z postępująca imigracją i międzykulturowym statusem stolicy Wielkiej Brytanii;

  • używany w centrum i na przedmieściach Londynu;

  • naleciałości z jamajskiej odmiany języka angielskiego;

  • naleciałości z języków Panjabi i Urdu;

  • uproszczona gramatyka, np. jedna forma „was” dla wszystkich osób w czasie przeszyłym;

  • przykłady: yoot dziecko; nang dobrze;

Geordie

  • używany w Newcastle;

  • jeden z najnowszych dialektów;

  • określany, jako najbardziej skomplikowana, ale i najbardziej pożądana wersja angielskiego.

  • cechują go wpływy z języka szkockiego oraz języków skandynawskich.

Llanito

  • wykorzystywany na Gibraltarze, jako części Wielkiej Brytanii;

  • cechuje go ogromna liczba zapożyczeń z hiszpańskiego, a szczególnie z regionu Andaluzji;

  • występują w nim słowa o korzeniach: arabskich, portugalskich, hebrajskich oraz maltańskich;

  • obecnie określany, jako dialekt, ale możliwe jest, że w niedługiej przyszłości zostanie uznany, jako język.

Poza popularnymi dialektami angielskimi, szeroko wykorzystywanymi w Wielkiej Brytanii oraz dzięki emigracji dobrze znanymi także w innych krajach, w Anglii możemy spotkać się także z innymi, mniej znanymi dialektami, jak Estuary English, mancinian, Yorkshire, broomy, west broomy czy Black Country, a także wieloma jeszcze mniejszymi i występującymi na ograniczonym obszarze.

Zasadniczo przyjmuje się geograficzny podział dialektów angielskich, na trzy grupy: północną, środkową i południowo-zachodnią.

Najlepiej w angielskim porozumieją się dwie osoby, dla których angielski jest językiem wyuczonym.

Dialekty angielskie, a praca tłumacza

Występowanie istotnych różnic w obrębie języka angielskiego ma oczywiście pewien wpływ na pracę tłumacza. Standardowo większość tłumaczeń odbywa się wprawdzie w oficjalnym języku angielskim, czyli tym używanym jeszcze przez Szekspira i stanowiącym język warstw wyższych. Z całą pewnością w Standard English tłumaczone będą pisma oficjalne czy większość literatury pięknej. Jednakże tłumacze coraz częściej, szczególnie przy tłumaczeniach ustnych, spotykają się koniecznością zagłębienia się w świat dialektów angielskich.

Inną kwestią jest z kolei praca z odmianami języka angielskiego takimi jak amerykańska, australijska, kanadyjska itp. Kontakt z nimi, w pracy tłumacza jest bardzo szeroki.

Odmiany języka angielskiego:

Poza dialektami funkcjonującymi w obrębie Anglii, mamy do czynienia z ogromną ilością odmian angielskiego, funkcjonujących na całym świecie.

Odmiana amerykańska:

  • wykorzystywana na terenie Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej;

  • rozróżnia się w niej trzy główne dialekty: wschodnie, południowe oraz ogólne;

  • główna różnica zauważalna jest w akcencie i intonacji;

  • ta wersja zachowała dużo archaizmów.

Odmiana kanadyjska:

  • wykorzystywana w Kanadzie;

  • zdecydowanie odrębna od wersji amerykańskiej;

  • nastawiona była na utrzymanie więzi z angielskim używanym w Wielkiej Brytanii.

Odmiana australijska:

  • wykorzystywana w Australii, ale nie pokrywa się z odmianą używaną w Nowej Zelandii;

  • czerpie zarówno z odmiany brytyjskiej, jak i amerykańskiej;

  • opiera się na dużej ilości zapożyczeń z języka tubylców, szczególnie w nazwach zwierząt, roślin itp.

Odmiana szkocka:

  • wykorzystywana w Szkocji obok gaelickiego;

  • niektórzy językoznawcy uznają tą odmianę za osobny język;

  • duża liczba zapożyczeń z języków celtyckich;

  • charakterystyczny akcent oraz wymowa.

Odmiana walijska:

  • używana w Walii;

  • cechą charakterystyczną jest duża melodyjność;

  • inny sposób akcentowania;

  • zapożyczenia z języka walijskiego.

Odmiana irlandzka:

  • określana także, jako Hiberno-angielski;

  • wykorzystywana głównie w Irlandii Północnej;

  • praktycznie niezmieniona pisownia oraz gramatyka;

  • różnice zachodzą w języku mówionym;

  • zapożyczenia z języka irlandzkiego.

Odmiana nowozelandzka:

  • wykorzystywana w Nowej Zelandii i na okolicznych wyspach;

  • przewaga wpływów angielskiego brytyjskiego;

  • zapożyczenia z języka Maorysów;

  • odmiana najbardziej podobna do wersji brytyjskiej, ale stopniowo ulegająca wpływom australijskim oraz amerykańskim.

Odmiana południowoafrykańska:

  • używana w Republice Południowej Afryki;

  • w wersji używanej przez warstwy wykształcone, gramatyk i ortografia pozostaje niezmieniona;

  • sporo zapożyczeń w słownictwie z języka afrykanerskiego (Afrikaans- afrykańska wersja holenderskiego, pozostałość po Burach) oraz rodzimych języków afrykańskich;

  • ta odmiana nie jest ojczysta dla wszystkich obywateli RPA, używa jej tylko 40% ludzi.

Odmiana jamajska:

  • używana na Jamajce;

  • odrębna od języka kreolskiego, stworzonego na bazie języka angielskiego;

  • poddawana wpływom brytyjskiego oraz jego amerykańskiej odmiany (wpływ tej ostatniej wzrasta wśród młodego pokolenia);

  • gramatyka ma tylko nieznaczne różnice, nie utrudniające zrozumienia przez użytkowników brytyjskiego angielskiego;

  • zapożyczenia z języka kreolskiego.

Odmiana indyjska:

  • wykorzystywana w Indiach;

  • oparta w dużym stopniu na brytyjskim angielskim, ale z cechami angielskiego amerykańskiego;

  • dominuje pisownia amerykańska;

  • zależności w dialektach odmiany sprowadzają się do konkretnego regionu, w którym się je użytkuje;

  • szczególnie duże wpływy języka rodzimego daje się zauważyć w wymowie;

  • zapożyczenia z języków miejscowych, zwłaszcza w nazwach fauny, flory, potraw.

Angielskie tłumaczenia, niezależnie od dialektu dostępne są na https://supertlumacz.pl/tlumaczenia-angielski/

Oceń wpis!
[Ocen: 0 Średnia: 0]