Alfabet rosyjski – które państwa używają cyrylicy?

Opublikowano: 25 marca, 2019 Opublikowano przez: Oskar Krupa Comments: 0
Na skróty ukryj
1 Cyrylica, głagolica i grażdanka, jak się w tym nie pogubić?
2 Skąd się wzięła cyrylica?
3 Cyrylica i grażdanka, dlaczego inne nazewnictwo?
4 W podroży, do jakich państw konieczna będzie znajomość alfabetu rosyjskiego?
5 Cyrylica- pozostałość po ZSRR?
6 Pozycja języka i alfabetu rosyjskiego

Cyrylica, głagolica i grażdanka, jak się w tym nie pogubić?

Wbrew obiegowej opinii cyrylica nie jest użytkowana tylko i wyłącznie w Rosji, a raczej, to właśnie w Rosji nie operuje się cyrylicą, a powstałą później, na jej bazie, grażdanką. Zdziwieni? W zasadzie w powszechnym przekazie cyrylica i alfabet rosyjski to synonimy, ale w rzeczywistości są drobne różnice. W jakich więc krajach będziemy mogli posługiwać się cyrylicą bądź grażdanką?

Skąd się wzięła cyrylica?

Nazwa cyrylica wzięła się od imienia świętego Cyryla, który wraz ze świętym Metodym podróżował po terenach zamieszkanych przez ludy słowiańskie i chrystianizował. Jako że, obaj Cyryl i Metody byli wysłani przez Cesarstwo Bizantyjskie, głoszona przez nich wiara chrześcijańska była obrządku wschodniego, a język, jakim się posługiwali oparty był na alfabecie greckim. Aby przystosować możliwości alfabetu greckiego do wymowy słowiańskiej, jeden z uczniów Cyryla i Metodego opracował głągolice, z której później powstała cyrylica.

Cyrylica i grażdanka, dlaczego inne nazewnictwo?

Cyrylica to pierwotnie alfabet wykorzystywany do zapisu języka starocerkiewnosłowiańskiego, który dziś ma status języka martwego i funkcjonuje już tylko, jako język literatury, nauczany w niektórych uczelniach wyższych. Cyrylicę wykorzystuje się także w cerkwi prawosławnej do zapisywania tekstów religijnych w języku cerkiewnosłowiańskim.

W Rosji w okresie panowania cara Piotra I przeprowadzono reformę cyrylicy, dostosowując ją do wymogów języka rosyjskiego. W założeniu cara, alfabet rosyjski miał być łatwiej dostępny dla ogółu obywateli, stąd też wzięła się jego nazwa grażdanka, co w rosyjskim oznacza obywatela.

Cyrylicę reformowano w każdym kraju, który opierał swój język narodowy na tym alfabecie Reformę przeprowadzono m.in. w Serbii, Bułgarii czy Macedonii.

Kilka informacji o obowiązującej w Rosji wersji cyrylicy:

  • składa się z 33 liter, a w tym z 21 spółgłosek, 10 samogłosek oraz dwóch znaków;

  • alfabet rosyjski w obecnej formie istnieje od 1918 roku, kiedy przeprowadzono ostatnią reformę alfabetu;

  • pisownia i wymowa liter różnią się od siebie;

W podroży, do jakich państw konieczna będzie znajomość alfabetu rosyjskiego?

Znajomość cyrylicy nie jest wymagana w znacznej większości państw europejskich, a już szczególnie w tych należących do Unii Europejskiej. Praktycznie tylko jeden kraj należący do związku UE- Bułgaria, ma język urzędowy oparty na cyrylicy. Pozostałe kraje świata, w których obowiązuje cyrylica:

  • Bułgaria,

  • Bośnia i Hercegowina;

  • Białoruś;

  • Ukraina;

  • Kazachstan;

  • Kirgistan;

  • Tadżykistan;

  • Czarnogóra;

  • Macedonia;

  • Serbia;

  • Rosja.

Cyrylica- pozostałość po ZSRR?

To tylko połowiczna prawda. Cyrylica powstała dużo wcześniej, zanim nawet jeszcze pomyślano o komunizmie. Misja Cyryla i Metodego to X w. i to już w tym czasie, na terenie dzisiejszych państw, posługujących się cyrylicą, przejęto ten alfabet do zapisywania własnych języków. Wpływy komunizmu i podboje ZSRR sprawiły jednak, że alfabet rosyjski przyjęto w większej ilości krajów.

Wszystkie kraje wchodzące kiedyś w skład ZSRR lub należące do byłych republik radzieckich, uznawały język rosyjski oraz alfabet rosyjski za bardzo ważne bądź obowiązujące, jako oficjalne. Wiązało się to z wpływami rosyjskimi, nauczaniem obowiązkowym rosyjskiego w szkołach oraz migracjach Rosjan do krajów byłego związku radzieckiego.

Państwa, w których, pod wpływem ZSRR, znajomość języka i alfabetu rosyjskiego jest znaczna:

  • Polska;

  • Czechy;

  • Słowacja;

  • Węgry;

  • Litwa;

  • Łotwa;

  • Estonia;

  • Rumunia;

  • Finlandia;

  • Ukraina;

  • Mołdawia;

  • Turkmenistan;

  • Armenia;

  • Azerbejdżan;

  • Gruzja;

  • Mołdawia;

  • Uzbekistan.

Pozycja języka i alfabetu rosyjskiego

Znajomość języka rosyjskiego na świecie jest znaczna, na co może wskazywać, że według różnych szacunków zajmuje on 5 lub 6 miejsce na świecie pod względem popularności. Przyjmuje się, że dla 160 mln język rosyjski to język ojczysty, ale praktycznie drugie tyle osób deklaruje jego dobrą znajomość, a co za tym idzie także znajomość alfabetu rosyjskiego. Jego popularność wynika głównie z wypływów, jaki miał wcześniej ZSRR, a obecnie Federacja Rosyjska.

Państwa, w których językiem urzędowym obecnie jest język rosyjski:

  • Rosja;

  • Białoruś;

  • Kirgistan;

  • nieuznawana przez ONZ Republika Naddniestrzańska;

  • Kazachstan (tutaj język rosyjski ma status jeżyka oficjalnego).

Język rosyjski należy do grupy 6 oficjalnych języków urzędowych w ONZ.

Oceń wpis!
[Ocen: 5 Średnia: 4.6]