Tłumaczenie jest sztuką. Wie o tym każdy, kto choć raz próbował swoich sił jako tłumacz. Dlatego wielu z nas uważa, że praca tłumacza potrafi być prawdziwym wyzwaniem. I trudno się dziwić tej opinii. Zawód tłumacza wymaga więcej niż jakikolwiek inny. Dlatego tłumaczem nie może być osoba przypadkowa. Tylko taka, która doskonale zna się na rzeczy. Co jest największym wyzwaniem w tej pracy? Tak naprawdę każdy jej dzień. Bo co dzień tłumacz napotyka na nowe. Dlatego ta praca jest tak ciekawa i fascynująca. Ale bywa również stresująca. Czy tłumacz angielskiego ma ich więcej niż niemieckiego? Wcale nie. Tu nie ma reguły. Każdy w swojej pracy wcześniej czy później trafi na nieprzetłumaczalny zwrot. I tu pojawia się problem. Jak go przetłumaczyć? Oto kilka słów w tym temacie.
Nieprzetłumaczalny zwrot – co to takiego?
Każdy język ma swoją specyfikę. I w każdym występują słowa nieprzetłumaczalne na inny język. To te wyrażenia, których nie da się dosłownie przetłumaczyć. Dlatego stanowią tak duże wyzwanie dla tłumaczy. Jak podejść do przekładu? Jaką technikę zastosować? Co powinien zrobić tłumacz gdy trafi na słówko nieprzetłumaczalne na polski? Prawda jest taka, że każdy tłumacz ma swoje własne sprawdzone metody. W końcu na co dzień ma z nimi do czynienia. Czym w ogóle jest nieprzetłumaczalny zwrot? Co warto o nim wiedzieć? Otóż, zwrot nieprzetłumaczalny to taki, gdzie nie da się go przetłumaczyć jeden do jednego, czyli dosłownie. To wyrażenie, które nie ma swojego odpowiednika w innym języku. Stąd stanowi wyzwanie dla tłumacza.
Jak można go przetłumaczyć na język docelowy aby w pełni oddany był jego kontekst i znaczenie? Czy to w ogóle wykonalne? Okazuje się, że tak. Dobry tłumacz doskonale wie jak to zrobić. Czy są języki, w którym tym zwrotów jest dużo? A może jest taki język obcy, w którym nie występują w ogóle? Niestety nie. W każdym języku jest ich naprawdę sporo. Spotykamy je tak samo w angielskim jak i w języku niemieckim czy polskim. Są to wyrazy, które trudno jest wytłumaczyć w sposób jasny. Jakie na przykład wyrażenia są trudne do przetłumaczenia na inny język? Chociażby idiomy. To świetny przykład zwrotów trudnych do przetłumaczenia. Tym bardziej, że każdy jego element osobno znaczy coś zupełnie innego niż cały idiom. Jak przetłumaczyć z języka polskiego na angielski np. „włosy stają dęba”? Albo „trafił kulą w płot” czy „ręka rękę myje”? Tu dosłowne tłumaczenie w ogóle nie wchodzi w grę. Ale nie tylko nasz nieprzetłumaczalny polski potrafi zaskoczyć. Równie ciekawe zwroty spotkamy w każdym innym języku.
Angielskie zwroty nieprzetłumaczalne na język polski
Szukasz właściwego hasła do krzyżówki? Sprawdź w słowniku językowym. Bo tak naprawdę jest wiele słów, których nie da się przetłumaczyć z języka angielskiego na polski. Angielskie zwroty nieprzetłumaczalne na polski to słówka, które są prawdziwym wyzwaniem dla tłumacza. Zresztą zasada ta działa też w drugą stronę. Ile razy polskie słowo przyprawiało tłumacza o ból głowy? Z pewnością bez liku. Co zatem zrobić z tymi, których nie da się przetłumaczyć? Okazuje się, że dobry tłumacz potrafi je przetłumaczyć. Jak tłumaczyć nieprzetłumaczalne? To trudne, ale wykonalne. Przede wszystkim to wiedza i doświadczenie. To również świadomość różnych rozwiązań, które można zastosować w przekładzie. Dzięki temu nieprzetłumaczalny zwrot nagle staje się przetłumaczalny. To magia? Nie, to wiedza tłumacza.
Niemieckie zwroty nieprzetłumaczalne na polski
Okazuje się, że w języku niemieckim też mamy sporo zwrotów trudnych do przetłumaczenia. Niemiecki nie jest tu żadnym wyjątkiem. Wbrew pozorom jednak trudno jest przytoczyć niemieckie zwroty, które są nieprzetłumaczalne na język polski. Często ten problem zdarza się gdy mamy cokolwiek przetłumaczyć z niemieckiego. Któż z nas nie zna tego problemu? Jeśli jednak chwilę zastanowimy się nad tematem, okazuje się większość z nich to słowa wyrażające często negatywne emocje. Jest wiele zwrotów, które nie doczekały się tłumaczenia na polski. I wcale nie dlatego, że są rzadko używane. Raczej dlatego, że nie da się ich przetłumaczyć dosłownie. Jak zatem należy je tłumaczyć? Czy dobrym pomysłem jest wpisanie ich w tłumacza internetowego? Zdecydowanie nie. Chyba, że akurat brakuje nam rozrywki. Tłumaczenie tych niemieckich zwrotów w ten sposób może przynieść zaskakujące efekty. Jednak z pewnością nie takiego tłumaczenia, jakiego się spodziewaliśmy. Może to rodzić śmieszne sytuacje. Chociaż tak naprawdę nic w tym zabawnego. Ale, do odważnych świat należy i jeśli chcecie, możecie spróbować.
Nadal szukasz w słowniku znaczenia nieprzetłumaczalnych zwrotów? I uważasz, że je tam znajdziesz? Możesz być szczerze zaskoczony, bo nie wszystkie tam się znajdują. Dlatego tłumaczenie jest sztuką. Dla tłumacza nie ma wyrażeń nieprzetłumaczalnych. Są tylko te, które trudno jest przetłumaczyć. A to wcale nie oznacza, że taki przekład jest niewykonalny. Dla dobrego tłumacza nie ma przekładu, którego nie da się wykonać. Bo niewykonalne są tylko rzeczy niewyobrażalne. A do tego żaden profesjonalny tłumacz nie dopuści. Bo doskonale wie, że wyzwania, przeszkody i problemy są na stałe wpisane w jego pracę. Im lepiej sobie z nimi radzi, tym wyższą jakość przekładu może zaoferować klientowi. Każdy tłumacz doskonale o tym wie.
Na imię mam Oskar i jestem rodowitym gdańszczaninem. Od dziecka związany jestem z tym miastem, gdzie pracuję jako lektor języka niemieckiego. Na co dzień zajmuję się przygotowywaniem tekstów na strony internetowe o tematyce lingwistycznej i ich korektą. Moja pasje do języków stale poszerzam, dużo czytając na ten temat i ucząc się. Dzięki temu mam spore doświadczenie i wiem dokładnie, jak teoria wygląda w praktyce. Chętnie przedstawię Wam swoje spostrzeżenia. Po pracy lubię gotować dla swoich przyjaciół.