Faktura w języku obcym może pojawić się w każdej firmie. Choć tak naprawdę nie musi to być tylko faktura. Mogą być to też inne dokumenty. Na przykład paragony czy umowy. Kiedy należy je tłumaczyć na język polski? I czy w ogóle jest obowiązek ich tłumaczenia? Jeśli tak, jaki tłumacz powinien je tłumaczyć? Czy jest nim tłumacz przysięgły? A może każdy może zrobić je sam? Sprawdźmy więc jak wygląda ten temat bliżej. Oto kilka słów w tym temacie.
Faktury w języku obcym
Kiedy pojawiają się w firmie faktury w języku obcym? Odpowiedź jest dość prosta. Zdarza się to wtedy, gdy polski przedsiębiorca współpracuje z zagranicznym kontrahentem. Wówczas najczęściej otrzymuje taką fakturę. Co wtedy powinien zrobić? Czy ma obowiązek ją przetłumaczyć? Sprawdźmy co na ten temat mówi prawo podatkowe. Gdzie szukać informacji na ten temat? Do jakich przepisów warto sięgnąć? Okazuje się, że sprawa wcale nie jest taka prosta.
Okazuje się, że żadne przepisy nie mówią w jakim języku firmy muszą wystawić dokumenty księgowe. Zatem nie ma takiego obowiązku, aby wystawiać je w danym języku. Otrzymanie jak i wystawienie faktury w języku obcym nie oznacza jeszcze obowiązku jej przetłumaczenia na język polski przed jej zaksięgowaniem. Są jednak sytuacje w których nie wolno wystawiać faktur w języku obcym. Co jeszcze nie oznacza, że trzeba je zawsze tłumaczyć. Zawsze jednak na żądanie organów kontroli lub biegłego rewidenta należy zapewnić wiarygodne tłumaczenia dokumentacji. Co nie oznacza, że należy tłumaczyć je zawsze.
Tłumaczenie dokumentów księgowych – to warto wiedzieć
Czy są akty prawne, z których wprost wypływa obowiązek tłumaczenia faktur VAT? Tak. Warto sprawdzić te przepisy, które są kluczowe dla podatnika. Z nich możemy dowiedzieć się czy taki obowiązek istnieje. Pierwszym krokiem jest sprawdzenie ustawy o rachunkowości. Zgodnie z art. 9 wszystkie podmioty są zobowiązane do tego, aby księgi rachunkowe prowadziły w języku polskim i w walucie polskiej. W art. 20 ust. 2 czytamy zaś, że podstawą zapisów w księgach rachunkowych są dowody księgowe stwierdzające dokonanie operacji gospodarczej. I to wszystko tak naprawdę. Wynika z tych zapisów, że ustawodawca nie uzależnia uznania dokumentów księgowych od tego w jakim języku są one sporządzone. Prawo podatkowe nie wymaga bowiem aby faktura VAT czy inny dokument księgowy miały być tłumaczone. Nawet jeśli zostały wystawione w języku obcym. Warto jednak pamiętać o jednej ważnej rzeczy. O czym? Otóż, każdy dowód księgowy, w którym pojawia się obca waluta, musi tu znaleźć się jej przeliczenie na polską walutę. Tylko w ten sposób taki dokument będzie poprawny. Według jakiego kursu należy dokonać przeliczenia? Na dzień wykonania operacji finansowej i umieszczamy na odwrocie faktury. Zatem, nie ma obowiązku tłumaczenia obcojęzycznych dokumentów księgowych na język polski. Chyba, że na żądanie kontroli skarbowej. A to już zupełnie co innego.
Faktura w języku obcym a kontrola skarbowa
Przedsiębiorca do własnych celów nie musi tłumaczyć dokumentów zagranicznych na język polski. Jak wiemy, nie ma też obowiązku wystawiania faktur VAT w języku polskim. W szczególności ustawa o VAT ani inny akt prawny takiego obowiązku nie nakłada.
Sytuacja jednak się zmienia w przypadku kontroli. W razie kontroli skarbowej może okazać się, że takie dokumenty trzeba będzie przetłumaczyć. Wymóg wiarygodnego przetłumaczenia dokumentów wynika wprost z prawa. Otóż, zgodnie z ustawą o rachunkowości „na żądanie organów kontroli lub biegłego rewidenta należy zapewnić wiarygodne przetłumaczenie na język polski treści wskazanych przez nich dowodów, sporządzonych w języku obcym”. Ustawa jednak nie wskazuje co oznacza owo „wiarygodne przetłumaczenie”. Przyjmuje się zatem, że jest to po prostu tłumaczenie przysięgłe. Potwierdzenie tego znajdziemy też w art. 287 § 1 pkt 2 ustawy ordynacja podatkowa. W myśl tego przepisu przedsiębiorca ma obowiązek przedstawić tłumaczenie na język polski sporządzonej w języku obcym dokumentacji dotyczącej spraw będącej przedmiotem kontroli. Zatem obowiązek przetłumaczenia takich dokumentów spoczywa na przedsiębiorcy. Z tego przepisu wynika również wymóg tłumaczenia uwierzytelnionego tych dokumentów. Kto ponosi jego koszt? To podatnik pokrywa koszt tłumaczenia uwierzytelnionego. Tu nie ma innej opcji. Bo inaczej być nie może.
Wystawianie faktur VAT w języku obcym
Zasadniczo nie ma ku temu żadnych przeszkód. Każdy przedsiębiorca może takie dokumenty wystawić zarówno w języku polskim jak i obcym. Nie ogranicza tej możliwości ustawa o podatku od towarów i usług ani inne przepisy. Warto jednak wiedzieć w tym temacie więcej. Są bowiem pewne wyjątki od tej zasady. Kiedy nie może być wystawiona faktura w języku obcym? Kiedy nie ma możliwości wystawiania faktury w obcym języku? Nie mogą być one wystawiane:
- na rzecz krajowych konsumentów (osoby fizyczne)
- w przypadku obrotu z udziałem jednostek prawa publicznego (wynika to z art. 4 ustawy o języku polskim)
W tych dwóch sytuacjach faktury muszą być wystawiane wyłącznie w języku polskim. Z czego wynikają te wykluczenia? Czy są jakieś przepisy mówiące o tym wprost? Zasady te wynikają z interpretacji Ministra Finansów z dnia 5 września 2012r. Obowiązuje ona nadal i jest aktualna. Zgodnie z nią przepisy nakładają na wystawcę faktury wyraźny obowiązek sporządzenia jej w języku polskim w powyższych przypadkach. Co istotne, nie ma tu innej drogi. Dlatego należy o nich pamiętać.
Dwujęzyczne faktury czy tłumaczenie?
Już wiemy, że nie istnieje obowiązek tłumaczenia faktur na język polski. Co prawda prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów wymaga jej prowadzenia w języku polskim. Zgodnie z przepisami zapisy w księdze dokonywane są w języku polskim i polskiej walucie. Księga ta powinna być też prowadzona na podstawie prawidłowych i rzetelnych dowodów. Jednak nie wynika z nich, że wszystkie dokumenty musza być w języku polskim. Ale to już wiemy. Co zatem zrobić w przypadku kontroli podatkowej? Czy jeśli nie tłumaczyliśmy dokumentacji, trzeba ją będzie przetłumaczyć w tej sytuacji? Może się tak zdarzyć. Co w takiej sytuacji zrobić? Jakie są rozwiązania?
Sytuacja jest prostsza niż nam się wydaje. Wyjścia są dwa. Albo zlecać na bieżąco ich tłumaczenie, albo wystawiać faktury dwujęzyczne. Każde z nich ma swoje wady i zalety. Jeśli wystawiamy faktury dwujęzyczne, warto pamiętać o zasadach ich wystawiania. Przede wszystkim to, jakie elementy powinna zawierać faktura. Czyli miejsce wystawienia, określenie danych, waluty i formy płatności. Wówczas faktura w języku angielskim będzie miała tę samą moc co w języku polskim. I odpadnie konieczność jej tłumaczenia. Drugie rozwiązanie jest korzystniejsze. Przede wszystkim z punktu widzenia dokumentów firmowych. Jeśli na bieżąco będą zlecane do tłumaczenia, nic księgowemu nie umknie. A poza tym będziemy mieć pewność, że są prawidłowo sporządzone. Zwłaszcza faktury na rzecz zagranicznych kontrahentów. Warto jednak tłumaczyć je u tłumacza przysięgłego. To jedna z najważniejszych kwestii. Nawet, jeśli nie mamy takiego obowiązku, zróbmy to jak należy. Tym bardziej, że podczas kontroli skarbowej i tak będziemy musieli jest uwierzytelnić. Nie ma więc potrzeby płacić podwójnie za tłumaczenie, skoro można od razu zrobić to poprawnie.
Okazuje się, że przepisy nie nakładają wcale obowiązku tłumaczenia faktur na język polski. Nie trzeba również dokumentów sporządzonych w języku polskim tłumaczyć na język obcy. Każdy z nich bowiem ma wartość księgową. Wyjątkiem są oczywiście dokumenty poddawane kontroli i te dotyczące faktur w języku obcym. Dlatego warto znać przepisy ustawy o podatku VAT oraz o rachunkowości, aby wiedzieć, że nie musimy mieć przetłumaczonych dokumentów księgowych. Jednak jeśli je mamy, nie jest to wcale błędem. Wręcz przeciwnie. Dzięki temu zaoszczędzimy czas i pieniądze, gdy wyniknie potrzeba ich tłumaczenia. W końcu lepiej być zapobiegliwym, niż spóźnionym, prawda?
Na imię mam Oskar i jestem rodowitym gdańszczaninem. Od dziecka związany jestem z tym miastem, gdzie pracuję jako lektor języka niemieckiego. Na co dzień zajmuję się przygotowywaniem tekstów na strony internetowe o tematyce lingwistycznej i ich korektą. Moja pasje do języków stale poszerzam, dużo czytając na ten temat i ucząc się. Dzięki temu mam spore doświadczenie i wiem dokładnie, jak teoria wygląda w praktyce. Chętnie przedstawię Wam swoje spostrzeżenia. Po pracy lubię gotować dla swoich przyjaciół.