Alfabety świata- grecki, gdzie mi się przyda?
Alfabet grecki na pierwszy rzut oka wygląda dziwnie i niezrozumiale. Wygląda też, jakby już od wieków był zapomniany i nieużywany przez nikogo, a już z całą pewnością nie w codziennych czynnościach, coś na kształt starożytnej łaciny. A jednak tak nie jest. Grecja, jako państwo- spadkobierca kultury helleńskiej nadal wykorzystuje alfabet grecki w praktycznie niezmienionej formie. Ale czy gdzieś jeszcze na świecie możemy spotkać się z przykładami użycia alfabetu greckiego?
Wszędzie tam, gdzie nie obowiązują wpływy alfabetu arabskiego i hebrajskiego, czy prymitywnych, rodzimych dialektów, możemy spotkać się z językami czerpiącymi z tradycji alfabetu greckiego. To nie tylko cyrylica za pośrednictwem głagolicy, wzięła wzór z alfabetu greckiego używanego w Cesarstwie Bizantyjskim, ale również łacina powstała na bazie greki.
Greckie początki łaciny
Jak to się stało? Bardzo prosto. cywilizacja helleńska było dużo wcześniejsza niż Imperium Rzymskie. Gdy na Półwyspie Apenińskim dopiero powstała kultura etruska, Grecy byli już w szczytowej fazie rozwoju i ich wpływy promieniowały na cały basen Morza Śródziemnego. To właśnie na bazie alfabetu greckiego Etruskowie opracowali własne pismo, które dało początek łacinie, a przez nią większości alfabetów Europy i dużej części świata.
Skąd się jednak wziął sam alfabet grecki?
Alfabet grecki wywodzi się w prostej linii z alfabetu fenickiego, który był pierwszym alfabetem opracowanym przez ludzi. Zapożyczenia z Lewantu powstały pod wpływem kontaktów kupców greckich z fenickimi. Ogromną różnicą wprowadzona w alfabecie greckim było istnienie znaków spółgłoskowych i samogłoskowych.
Z alfabetu fenickiego wywodzi się także język aramejski, który dał początek językowi hebrajskiemu oraz arabskiemu.
Alfabet grecki powstał już w IX w. p. n. .e i wykorzystywany był zarówno przez Greków, jak i przez wszystkie ludy pozostające pod wpływami greckimi. Z tego też powodu na obszarze Grecji używano kilku odmian alfabetu greckiego jednocześnie, ale przewagę zdobyła forma jońska, uznana za tą właściwą.
Alfabet grecki, jako obowiązujący formalnie
Alfabet grecki obowiązuje, jako jedyny język urzędowy na całym obszarze Grecji, a także, jako jeden z dwóch, wraz z tureckim na Cyprze. Język grecki, a co za tym idzie także alfabet jest jednym z języków urzędowych obowiązujących w Unii Europejskiej.
W grece mówi i pisze przy wykorzystaniu alfabetu greckiego około 12 mln osób, ponad 11 mln w samej Grecji i około 750 tys. na Cyprze.
Znajomość alfabetu greckiego z całą pewnością usprawni także nasza naukę języków opartych na cyrylicy, w tym jednego z ważniejszych- języka rosyjskiego.
Kilka najważniejszych faktów:
obecnie w Grecji obowiązuje język nowogrecki, będący bezpośrednim następcą starogreckiego;
zmiany w alfabecie nowogreckim, w stosunku do starogreckiego są niewielkie;
na przestrzeni wieków wprowadzono kilka nowych liter, bądź usunięto kilka nie wykorzystywanych;
znaczące różnice widoczne są przede wszystkim w wymowie;
w języku nowogreckim jest zdecydowanie mniej samogłosek (5);
ważne znaczenie w nowogreckim ogrywa akcent, mogący zmienić znaczenie słowa;
obowiązujący alfabet grecki ma 24 litery;
czytany jest od lewej do prawej;
w transkrypcji języka nowogreckiego na języki funkcjonujące w alfabecie łacińskim nie ma jednolitych zasad. Część przyjmuje oparcie o piśmiennictwo, część zaś opiera się na wymowie.
Języki, na których powstanie miał wpływ alfabet grecki:
alfabet gocki;
głagolica i cyrylica;
alfabet koptyjski (pochodzących z Egiptu i Azji Mniejszej chrześcijan);
alfabet ormiański;
alfabet łaciński;
alfabet gruziński.
Język matematyki, fizyki i innych nauk ścisłych
W starożytnej Grecji liter alfabetu greckiego używano powszechnie do zapisu liczb czy jako notację muzyczną. Późniejsza znajomość alfabetu greckiego w Europie została ograniczona do przekazywania informacji z literatury i nauk ścisłych, co obecnie pozostało w powszechnym użyciu alfabetu greckiego w matematyce, fizyce, astronomii czy innych naukach ścisłych.
Na imię mam Oskar i jestem rodowitym gdańszczaninem. Od dziecka związany jestem z tym miastem, gdzie pracuję jako lektor języka niemieckiego. Na co dzień zajmuję się przygotowywaniem tekstów na strony internetowe o tematyce lingwistycznej i ich korektą. Moja pasje do języków stale poszerzam, dużo czytając na ten temat i ucząc się. Dzięki temu mam spore doświadczenie i wiem dokładnie, jak teoria wygląda w praktyce. Chętnie przedstawię Wam swoje spostrzeżenia. Po pracy lubię gotować dla swoich przyjaciół.