Pytanie może i z pozoru banalne, bo chyba wszyscy znamy cykl krążenia wody w przyrodzie i to skąd się bierze woda, nie jest dla nas żadną tajemnicą, ale fakt zasilania europejskich rzek, może stanowić pewną zagadkę. Europa nie jest jednolitym kontynentem, a na zasilanie rzek i ich dopływów mogą mieć wpływ różnorodne czynniki, począwszy od klimatu, a skończywszy na ukształtowaniu krajobrazu.
Trzy sposoby na zasilanie
Zasadniczo rzeki Europy i ich zasilanie opierać się może o trzy sposoby:
zasilanie z wód gruntowych, uzależnione od ich głębokości i obfitości;
zasilanie z opadów, uzależnione od wielkości sumy i częstotliwości opadów;
zasilanie roztopowe, wyznaczane przez ilość topniejącej porywy śnieżnej.
Rodzaje rzek w Europie
Rzeki w Europie i ich zasilanie uzależnione są w dużej mierze od rodzaju danych rzek. Pod tym względem rzeki Europy są dość jednolite, gdyż ich zdecydowana większość to rzeki stałe, których zasilanie pozwala na nieprzerwane występowanie wody w korycie rzeki. Ilość wody może ulec pewnym wahaniom, w zależności od okresu, ale zasadniczo występuje w sposób ciągły.
Wśród rodzajów rzek mogą pojawiać się także rzeki okresowe, prowadzące wodę przez określone momenty w roku oraz rzeki epizodyczne, wypełniające się woda raz na kilka bądź kilkanaście lat. Rzeki tego typu nie występują jednak na obszarze kontynentu Europejskiego, są charakterystyczne dla klimatów zwrotnikowych i skrajnie suchych.
Podział północ- południe
Znacznie upraszczając sytuacje zasilania rzek Europy można podzielić na dwie strefy: północną i południową, gdzie w pierwszej z nich większość rzek zasilana jest z wód roztopowych i opadów deszczu, a druga w większości z opadów deszczu. Rzeczywista sytuacja nie jest jednak aż tak czarno-białą.
Ustrój czy reżim rzeczny rzek Europy i jego przełożenie na ich zasilanie
Zmiany stanu rzek zachodzące w ciągu danego roku są uzależnione od temperatury i ilości oraz częstotliwości opadów. Dzięki temu w Europie można wyróżnić kilka rodzajów ustrojów rzecznych. Niektóre z nich występują na znacznym obszarze, a niektóre tylko w niewielkich regionach:
Ustrój śródziemnomorski- charakterystyczny dla rzek Europy Południowo Zachodniej, w którym wysokie poziomy wód w rzekach występują w zimie i są powiązane z dużymi opadami. Z kolei latem poprzez niewielkie opady stan wód znacznie się obniża. Rzeki:
Tag (Hiszpania);
Gwadalkiwir (Hiszpania);
Tyber (Włochy).
Ustrój deszczowy oceaniczny- charakterystyczny dla rzek Europy Zachodniej, w którym rzeki są zasilane poprzez równomierne opad przez cały rok. Najwyższy stan wód przypada na miesiące zimowe, kiedy to dodatkowo zmniejsza się parowanie. Letnie niższe stany, są praktycznie niezauważalne.. Rzeki:
Tamiza (Wielka Brytania);
Sekwana (Francja);
Loara (Francja);
Ustrój śnieżny- charakterystyczny dla rzek Europy Północno Wschodniej. Rzeki z tego rejonu przez znaczną część roku są zamarznięte, a najwyższe stany wód przypadają na okresy roztapiania pokrywy śnieżnej. Znaczne obniżenie poziomu wód następuje latem, gdy rzeki są zasilane z opadów. Rzeki:
Dwina (Rosja);
Peczora (Rosja).
Ustrój lodowcowy- charakterystyczny dla rzek mających swoje źródło w lodowcach. W przypadku rzek Europy i ich zasilania, będą to w większości rzeki wypływające z Alp oraz rzeki skandynawskie. Najwięcej wody przypada na okres letni, gdy zachodzi najintensywniejsze topnienie lodowców.
Rodan (Szwajcaria, Francja);
Ren (Niemcy).
Ustrój śnieżno-deszczowy- charakterystyczny dla rzek Europy Środkowej, cechuje się dwukrotnym w ciągu roku wezbraniem wód. Raz jest to związane z topnieniem śniegu, a drugi raz z letnim zwiększeniem opadów. Rzeki:
Wisła (Polska);
Odra (Polska).
Na imię mam Oskar i jestem rodowitym gdańszczaninem. Od dziecka związany jestem z tym miastem, gdzie pracuję jako lektor języka niemieckiego. Na co dzień zajmuję się przygotowywaniem tekstów na strony internetowe o tematyce lingwistycznej i ich korektą. Moja pasje do języków stale poszerzam, dużo czytając na ten temat i ucząc się. Dzięki temu mam spore doświadczenie i wiem dokładnie, jak teoria wygląda w praktyce. Chętnie przedstawię Wam swoje spostrzeżenia. Po pracy lubię gotować dla swoich przyjaciół.