Czy można przygotować się do wykonywania zawodu tłumacza języka niemieckiego? I czy w ogóle jest to potrzebne, jeśli ukończyliśmy germanistykę? Przeczytaj, dlaczego stałe doskonalenie umiejętności to warunek konieczny pracy w zawodzie!
Jeden z najsłynniejszych niemieckich filozofów, Fryderyk Nietzsche, stwierdził kiedyś, że „ten kto ma w życiu swoje dlaczego, poradzi sobie z jak. A jak się to ma do pracy tłumacza? Okazuje się, że korelacja między słowami filozofa a pracą translatorów jest naprawdę duża. Jedną z poważniejszych tendencji w branży translatorskiej jest zbyt wielka wiara we własne umiejętności – niemal każdy tłumacz po kilku latach pracy zaczyna powoli osiadać na laurach. „Po co uczyć się języka, skoro go umiem?”, „dlaczego mam kształcić swój warsztat, chociaż działam w branży od wielu lat?” – to tylko niektóre z pytań, które praktycznie każdy zadaje sobie w głowie. Dlaczego doskonalenie umiejętności jest niezbędne w tym fachu i jak się rozwijać, aby być dobrym tłumaczem? Sprawdź najlepsze porady od kolegów po fachu!
Jak przygotować się do egzaminu państwowego na tłumacza przysięgłego?
Wielu kandydatów na tłumaczy przysięgłych zastanawia się, w jaki sposób przygotować się do egzaminu. Nie jest tajemnicą, że ta forma weryfikacji umiejętności należy do niezwykle wymagających czynności, a ci, którzy przystąpili do egzaminu na tłumacza przysięgłego, mówią wręcz, że jest to największy stres, jaki można przeżyć w swoim życiu. Egzamin składa się z dwóch części: jedna sprawdza umiejętności tłumaczenia ustnego (a dokładniej, tłumaczenia konsekutywnego), natomiast druga to przekład pisemny. Aby uzyskać uprawnienia do wykonywania zawodu tłumacza przysięgłego, należy przejść pozytywną weryfikację na obydwu etapach. Tylko czy można się do tego przygotować?
Odpowiedź brzmi: to zależy. Ale na początek kilka faktów o tym zawodzie i wymaganiach,
- tłumacz przysięgły języka niemieckiego musi znać język w stopniu wręcz idealnym (często wyższym niż rodowici użytkownicy tego języka),
- egzamin sprawdza umiejętności przekładu tekstów a vista,
- podczas obydwu części kandydaci mają do przełożenia cztery teksty (po dwa z języka polskiego na język obcy i odwrotnie), przy czym za każdym razem należy przetłumaczyć pismo sądowe, urzędowe lub tekst prawniczy,
Widać wyraźnie, że aby zyskać uprawnienia tłumacza przysięgłego, należy mieć praktykę z zakresu prawa oraz pism urzędowych. A czy do zawodu urzędniczego można się nauczyć? Wszystko jest kwestią determinacji – nie ma bowiem jednej ścieżki, która gwarantuje sukces. Aby móc robić karierę w branży tłumaczeń poświadczonych, należy być najlepszym z najlepszych i szkolić się w każdej wolnej chwili.
Czy uczyć się powinien tylko ten, kto chce zostać tłumaczem przysięgłym?
Osoby posiadające tytuł tłumacza przysięgłego uchodzą za elitę – i jest to związane przede wszystkim z faktem, że przeszły pozytywnie bardzo restrykcyjną weryfikację. Ale czy pozostali tłumacze mogą spocząć na laurach? Nic bardziej mylnego. Chociaż nie mamy przed sobą poważnego egzaminu państwowego, to jednak, aby wykonywać poprawnie tłumaczenia niemieckie, należy stale się rozwijać. Nie ma tłumaczy idealnych i zawsze istnieją detale, które można poprawić. Dlatego bez względu na to, czy szykujesz się do egzaminu państwowego czy po prostu chcesz poprawić swój warsztat, koniecznie sprawdź najlepsze porady na optymalny rozwój!
Kształcenie tłumaczy: jak zostać tłumaczem języka niemieckiego (i czy wystarczą jedynie studia podyplomowe?)
Wielu osobom wydaje się, że aby tłumaczyć z niemieckiego na polski, wystarczy znać język. Takie podejście może być jednak zdradliwe. Aby dokonać w prawidłowy sposób tłumaczenia z języka niemieckiego, nie wystarczy jedynie znajomość mowy Goethego (tym bardziej, jeśli np. pochodzimy z rodziny dwujęzycznej i rozumiemy niemiecki od małego). Przez jakie etapy powinien przejść tłumacz (i po co)?
Studia językowe
Dyplom ukończenia studiów magisterskich to absolutny warunek konieczny. Kierunki, które pozwalają pracować w zawodzie to: filologia germańska lub lingwistyka stosowana (z wiodącym językiem niemieckim oraz językiem angielskim). Przebrnięcie przez 5 lat studiów jest warunkiem niezbędnym, aby wykonywać tłumaczenia z niemieckiego, ponieważ:
- każdy semestr nauki języka jest na wagę złota, natomiast studia to okres intensywnego przyswajania wiedzy,
- nauka na uczelni oznacza opanowanie zasad gramatyki opisowej (czego często nie znają „codzienni” użytkownicy języka),
- program studiów umożliwia poznanie teorii tłumaczeniowej
- na etapie kształcenia wyższego jest dostępna specjalizacja translatorska, która przygotowuje do zawodu.
Studia specjalistyczne
Podczas gdy germanistyka przygotowuje do przekładu tekstów, studia kierunkowe to podstawa do tego, aby dokonywać tłumaczeń tekstów specjalistycznych. Osoby, które chcą zajmować się przekładem umów, powinny ukończyć odpowiednie studia (rachunkowość, ekonomię, księgowość lub prawo), aby umieć operować specjalistycznym językiem i nie popełniać błędów. Często zdarza się, że biura tłumaczeń powierzają konkretne typy tekstów wyłącznie osobom z wykształceniem kierunkowym lub podyplomowym. Absolwenci dodatkowych studiów mają bowiem wiedzę, która robi wrażenie:
- znajomość specyfiki konkretnej branży,
- opanowana terminologia (żargon),
- możliwość weryfikacji merytorycznej.
Warto przeczytać: Tłumaczenia naukowe – jakie są stawki?
Praktyka w zawodzie tłumacza
Czego jeszcze trzeba, aby móc dokonać tłumaczeń specjalistycznych? Nie bez znaczenia są aspekty praktyczne: mieć wiedzę teoretyczną to jedno, ale umieć ją wykorzystać to zupełnie inna para kaloszy. Pracę w zawodzie mogą otrzymać zwłaszcza ci, którzy mają doświadczenie. Z kolei, żeby móc zyskać doświadczenie, należy rozpocząć pracę w zawodzie. Perpetuum mobile? Wcale nie! Sposobów na rozwój jest sporo:
- udział w warsztatach tłumaczeniowych,
- praktyki w biurach tłumaczeń,
- staż w firmie z danej branży,
- realizacja zleceń internetowych.
Co tłumacz powinien robić, aby być jeszcze lepszy w swoim fachu?
Kształcenie tłumacza języka niemieckiego to proces, który znacznie wykracza poza program studiów lingwistyki stosowanej. Przekład tekstów polskich i niemieckich zawsze może być jeszcze lepszy – w tej branży nie istnieje coś takiego jak stan perfekcji! Studia i praktyka dają podstawy i narzędzia do tego, aby móc postawić pierwsze kroki w branży, niemniej jednak wciąż na tłumaczach spoczywa obowiązek rozwijania swoich umiejętności. W jaki sposób to robić? Poznaj najskuteczniejsze metody, dzięki którym proces tłumaczenia tekstów będzie jeszcze skuteczniejszy!
- Kursy dla tłumaczy i studia podyplomowe – podyplomowe studium to bilet wstępu do pracy w wielu biurach tłumaczeń.
- Udział w warsztatach tłumaczeniowych i branżowych szkoleniach.
- Szkolenia językowe.
- Certyfikaty językowe.
- Nauka teorii tłumaczeniowej.
- Odkrywanie nowych technik tłumaczeniowych.
- Nauka nowych narzędzi wykorzystywanych w pracy tłumacza.
- Korzystanie z internetowych dokumentów do ćwiczeń translacyjnych.
- Dyskusje z innymi praktykami.
- Analiza własnych przekładów (powrót do starych tekstów i sprawdzenie, co można było zrobić lepiej).
- Nauka nowych słów.
- Lektura specjalistycznych tekstów.
- Praktyka za granicą.
Tłumacze nie muszą uczyć się nowych słów ani nie potrzebują certyfikatów, które mogłyby poświadczyć ich zdolności językowe? Nic bardziej mylnego! Każdy sposób na ciągły rozwój zdolności jest na wagę złota! Każdy profesjonalista dba o stałe podwyższanie swoich kompetencji językowych – bo tłumaczenie pisemne zawsze może być jeszcze lepsze!
Warto przeczytać: Cennik tłumaczenia – ile zapłacisz za tłumaczenia?
Chcesz doskonalić swój warsztat? Rozwijaj swój język… polski!
Od kandydatów na tłumaczy wymaga się przede wszystkim perfekcyjnej znajomości języka niemieckiego. Co może się wydawać absurdalne, jednocześnie w znacznie mniejszym stopniu weryfikuje się znajomość języka polskiego. I to pomimo faktu, że w procesie tłumaczenia znajomość polszczyzny jest równie istotna, co umiejętność posługiwania się językiem niemieckim! Chociaż do tworzenia bezbłędnych przekładów tekstów specjalistycznych wymagana jest płynna niemiecczyzna oraz fachowa wiedza z zakresu danej dziedziny, wcale nie należy pomijać aspektu rozwijania swojej polszczyzny. Lingwiści to ta grupa zawodowa, która najczęściej pisze w języku polskim (wszak przekład z języka niemieckiego na język polski wymaga stworzenia od podstaw nowego tekstu). Dlatego tak ważne jest, aby nigdy nie pomijać rozwoju tej umiejętności. A jak wygląda proces kształcenia praktycznego w obrębie języka ojczystego? W tym przypadku gama rozwiązań jest ogromna, dlatego poniżej prezentujemy tylko najważniejsze propozycje:
- lektura fachowych tekstów – w pracy tłumacza należy stale kształcić swój zakres słownictwa także w języku polskim. Stałe obcowanie ze specjalistycznymi publikacjami sprawia, że jeszcze lepiej operujemy konkretnym stylem językowym.
- kurs poprawnej polszczyzny – umiejętności językowe to coś, co należy doskonalić przez całe życie. Czy wiesz, jak poprawnie stawiać przecinki w języku polskim? A może chcesz unikać popularnych błędów językowych, które weszły na stałe do języka potocznego (choć są nieakceptowalne w piśmie)? Warsztat tłumaczeniowy dotyczy także umiejętności w języku polskim!
- ciągłe pisanie – praktyka czyni mistrza. Trzeba spędzić tysiące godzin na nauce niemieckiego, aby opanować ten język w odpowiednio wysokim stopniu – dokładnie tyle samo pracy należy poświęcić na to, aby być mistrzem mowy ojczystej! Pisz, kiedy tylko możesz: eseje, instrukcje obsługi, teksty naukowe, a zasady interpunkcji i wykorzystywania różnych stylów językowych wejdą Ci w nawyk!
Warto przeczytać: Biuro tłumaczeń zdradza: dlaczego nie należy zlecać tłumaczenia na ostatnią chwilę?
Podsumowanie: jak kształcić warsztat tłumacza języka niemieckiego?
Bez względu na to, czy chcesz być jeszcze lepszym tłumaczem, czy też szykujesz się do egzaminu na tłumacza przysięgłego, ciągły rozwój to podstawa. Bez niego umiejętności z czasem zanikają, a jakość przekładu drastycznie spada. Chociaż mogłoby się wydawać, że profesjonaliści to osoby, które wiedzą już dosłownie wszystko, tak naprawdę każdy z nas uczy się przez całe życie. Metod nauki jest sporo – jedni próbują opanować podstawy prawa polskiego na pamięć, inni z kolei czytają fachowe poradniki. Warto jednak pamiętać, aby nauka przebiegała wielotorowo. Odpowiednie rozłożenie akcentów to podstawa – a w branży tłumaczeniowej liczy się:
- szlifowanie języka niemieckiego,
- udoskonalanie zdolności w zakresie języka polskiego,
- ciągłe podnoszenie kwalifikacji w obrębie specjalizacji,
- nauka nowych technik tłumaczeniowych.
Spełnienie wszystkich warunków naraz umożliwia osiągnięcie maksimum swoich możliwości. W pracy tłumacza warto się kształcić przez całe życie. Skoro świat zmienia się każdego dnia, dlaczego my mamy stać w miejscu?
Może Cię zainteresować:
- Opieka medyczna w Niemczech
- Czy dialekty angielskie mają wpływ na pracę tłumacza?
- Ile kosztuje strona tłumaczenia z polskiego na angielski?
Na imię mam Oskar i jestem rodowitym gdańszczaninem. Od dziecka związany jestem z tym miastem, gdzie pracuję jako lektor języka niemieckiego. Na co dzień zajmuję się przygotowywaniem tekstów na strony internetowe o tematyce lingwistycznej i ich korektą. Moja pasje do języków stale poszerzam, dużo czytając na ten temat i ucząc się. Dzięki temu mam spore doświadczenie i wiem dokładnie, jak teoria wygląda w praktyce. Chętnie przedstawię Wam swoje spostrzeżenia. Po pracy lubię gotować dla swoich przyjaciół.